Có thể lập di chúc cho người chưa thành niên không 2025?

Di chúc cho người chưa thành niên là văn bản pháp lý quan trọng, quy định người giám hộ hoặc tài sản thừa kế dành cho trẻ vị thành niên. Việc lập di chúc đúng quy định giúp đảm bảo quyền lợi và tương lai của con cái. Người lập di chúc cần tuân thủ pháp luật để tránh tranh chấp sau này. Tìm hiểu chi tiết cách lập di chúc cho người chưa thành niên trong bài viết sau đây của Luật Minh Lang để bảo vệ tài sản và gia đình bạn.

Mở đầu: Di chúc và quyền thừa kế – vấn đề pháp lý được quan tâm

Lập di chúc là cách cá nhân thể hiện ý chí phân chia tài sản của mình sau khi qua đời. Trong thực tế, nhiều người có mong muốn để lại toàn bộ hoặc một phần tài sản cho con, cháu, hoặc người thân trong gia đình – trong đó có người chưa thành niên. Tuy nhiên, có thể lập di chúc cho người chưa thành niên không? Có vi phạm pháp luật không? Người chưa thành niên có quyền nhận di sản hay không?

 Khái niệm di chúc và đối tượng được chỉ định thừa kế

Di chúc là gì?

Theo Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015:

“Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.” Tức là, người lập di chúc có thể chỉ định bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào làm người thừa kế – miễn là không vi phạm pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội.

Ai có thể là người được hưởng di sản theo di chúc

Lập di chúc cho người chưa thành niên như thế nào?
Lập di chúc cho người chưa thành niên như thế nào?

Điều 626 BLDS 2015 quy định: Người lập di chúc có quyền:

  • Chỉ định người thừa kế;
  • Phân định phần di sản cho từng người thừa kế;
  • Dành một phần di sản để di tặng;
  • Giao nghĩa vụ cho người thừa kế.

Như vậy, pháp luật không hạn chế việc để lại tài sản cho người chưa thành niên – kể cả trẻ em, người dưới 18 tuổi hay trẻ sơ sinh, miễn là người đó có tư cách pháp lý rõ ràng và di chúc hợp pháp.

 Có thể lập di chúc cho người chưa thành niên không?

Câu trả lời: Có thể

Pháp luật hiện hành cho phép lập di chúc để lại tài sản cho người chưa thành niên, miễn là:

  • Di chúc không trái pháp luật, không nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài chính hoặc gây tổn hại đến lợi ích hợp pháp của người khác.
  • Người thừa kế có đầy đủ thông tin định danh như họ tên, ngày sinh, mối quan hệ với người lập di chúc.
  • Có người đại diện hợp pháp quản lý di sản thay cho người chưa thành niên.

Ví dụ

  • Một người bà muốn để lại tài sản cho cháu gái 12 tuổi, hoàn toàn hợp pháp.
  • Một người cha để lại ½ căn nhà cho con trai 10 tuổi, có thể ghi rõ người giám hộ quản lý phần tài sản đến khi con đủ 18 tuổi.

 Quy định về người chưa thành niên nhận di sản thừa kế

Người chưa thành niên là ai?

Theo Điều 21 BLDS 2015:

“Người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi.” Người chưa thành niên chưa có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, do đó không thể trực tiếp thực hiện việc giao dịch tài sản. Vì vậy, trong trường hợp người chưa thành niên được thừa kế, thì sẽ cần đến người đại diện hợp pháp để:

  • Quản lý di sản
  • Thay mặt thực hiện các thủ tục pháp lý (nhận tài sản, chuyển quyền sở hữu,…)

Ai là người đại diện hợp pháp?

Gồm:

  • Cha mẹ (nếu còn sống)
  • Người giám hộ do Tòa án chỉ định (trong một số trường hợp)
  • Người được chỉ định trong di chúc (trường hợp đặc biệt)

 Người lập di chúc chưa thành niên có thể chỉ định rõ người quản lý tài sản cho trẻ, nếu không, quyền này thuộc về người giám hộ theo quy định của pháp luật.

 Những lưu ý khi lập di chúc cho người chưa thành niên

 Di chúc cho người chưa thành niên cần hợp lệ theo quy định tại Điều 630 BLDS:

  • Người lập di chúc có năng lực hành vi dân sự
  • Nội dung rõ ràng, không vi phạm điều cấm
  • Lập thành văn bản (hoặc miệng trong trường hợp khẩn cấp)

 Ghi rõ thông tin người được thừa kế:

  • Họ tên, năm sinh, quan hệ với người lập
  • Tài sản cụ thể (căn nhà, đất, tài khoản ngân hàng,…)
  • Tỷ lệ phân chia nếu có nhiều người thừa kế

 Chỉ định người quản lý tài sản (nếu cần):

  • Ghi rõ họ tên người sẽ thay mặt quản lý phần tài sản cho trẻ đến khi đủ 18 tuổi
  • Có thể yêu cầu người quản lý không được tự ý bán/chuyển nhượng

 Không nên lập di chúc miệng trừ trường hợp bất khả kháng.

Di chúc công chứng hoặc chứng thực có giá trị pháp lý cao và ít bị tranh chấp.

 Khi nào người chưa thành niên được toàn quyền sử dụng di sản?

Người chưa thành niên chỉ có thể:

  • Sở hữu di sản từ thời điểm người để lại di chúc qua đời, tuy nhiên
  • Chỉ được toàn quyền định đoạt tài sản khi đủ 18 tuổi và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự.

Trước thời điểm đó, tài sản sẽ do người đại diện hợp pháp quản lý, trừ khi có quy định khác trong di chúc hoặc bản án của Tòa.

 Hỏi đáp nhanh: Những điều cần biết

Có thể lập di chúc cho con sơ sinh không?

 Có. Pháp luật không giới hạn độ tuổi người được thừa kế, miễn là có thông tin xác định rõ ràng.

Trẻ chưa đủ 18 tuổi nhận đất thừa kế được không?

Được nhận. Tuy nhiên việc đứng tên sổ đỏ cần có người đại diện hợp pháp. Trẻ chưa đủ tuổi sẽ chưa thể tự định đoạt tài sản đó.

 Có cần ghi rõ người giám hộ trong di chúc cho người chưa thành niên không?

 Không bắt buộc, nhưng nên ghi để đảm bảo tài sản được quản lý đúng mục đích, tránh tranh chấp.

 Kết luận: Lập di chúc cho người chưa thành niên – hợp pháp nhưng cần cẩn trọng

Tóm lại, việc lập di chúc để lại tài sản cho người chưa thành niên là hoàn toàn hợp pháp và được pháp luật Việt Nam công nhận. Tuy nhiên, để di chúc có hiệu lực và không xảy ra tranh chấp, người lập cần:

  • Soạn di chúc rõ ràng, chi tiết
  • Xác định chính xác người được thừa kế và tài sản
  • Cân nhắc việc công chứng di chúc
  • Ghi rõ người quản lý tài sản cho trẻ chưa thành niên

Liên hệ Luật sư làm việc tại Văn phòng, chi nhánh ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Khánh Hòa, Hà Tĩnh, Nhật Bản,… theo các phương thức sau:

Luật Minh Lang là một trong những Văn phòng luật sư chuyên về ly hôn hàng đầu tại Việt Nam. Với đội ngũ Luật sư giỏi, uy tín và chuyên nghiệp. Luật Minh Lang tự tin có thể giải đáp tất cả các câu hỏi liên quan đến lĩnh vực này. Chúng tôi có thể hỗ trợ bạn giải quyết thủ tục một cách nhanh chóng, đảm bảo quyền lợi tốt nhất ở tất cả các tỉnh thành của Việt Nam.

Bài viết liên quan

Đội ngũ luật sư

Lên đầu trang