Mục Lục
Trong xã hội hiện đại, việc lập di chúc để lại tài sản cho con cháu, người thân hoặc người có công là hành động văn minh, giúp bảo vệ quyền lợi và hạn chế tranh chấp thừa kế. Tuy nhiên, một trong những câu hỏi phổ biến nhất hiện nay là: “Lập di chúc ở đâu?” và “Địa điểm nào lập di chúc hợp pháp và có giá trị pháp lý cao nhất?”
Giới thiệu chung
Theo Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc là sự thể hiện ý chí cá nhân của một người nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Người có quyền lập di chúc:
- Là người từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ
- Trường hợp từ 15 đến dưới 18 tuổi chỉ được lập di chúc nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý
- Người lập di chúc phải tự nguyện, minh mẫn, sáng suốt tại thời điểm lập di chúc
Vậy lập di chúc ở đâu là đúng luật?
Người dân có thể lập di chúc hợp pháp tại một trong các địa điểm sau đây:
Văn phòng công chứng (VPCC) hoặc Phòng công chứng nhà nước
Đây là địa điểm phổ biến, hợp pháp và an toàn nhất để lập di chúc. Công chứng viên sẽ:
- Hướng dẫn nội dung hợp pháp
- Kiểm tra năng lực, ý chí của người lập
- Soạn thảo hoặc chứng nhận nội dung di chúc
Ưu điểm:
- Đảm bảo giá trị pháp lý rất cao
- Khó bị vô hiệu
- Có thể lưu giữ bản chính tại phòng công chứng để sau này đối chiếu, sử dụng
Nhược điểm:
- Mất phí (thường từ 50.000 – 300.000 VNĐ)
- Phải di chuyển đến trụ sở công chứng hoặc đăng ký công chứng ngoài trụ sở (nếu sức khỏe yếu)
Địa điểm gợi ý:
- Văn phòng công chứng tư nhân gần nơi cư trú
- Phòng công chứng nhà nước cấp huyện/quận
UBND cấp xã/phường – nơi cư trú
Nếu không tiện đến công chứng, người dân có thể đến Ủy ban nhân dân xã/phường để nhờ chứng thực di chúc. Theo quy định tại Điều 5 Nghị định 23/2015/NĐ-CP, UBND cấp xã có quyền chứng thực chữ ký, nội dung trong di chúc.
Ưu điểm:
- Phù hợp với người cao tuổi, vùng nông thôn
- Thủ tục đơn giản hơn công chứng
- Có giá trị pháp lý như công chứng
Nhược điểm:
- Cán bộ không có chuyên môn sâu như công chứng viên
- Không hỗ trợ nhiều về tư vấn nội dung
Tự lập tại nhà (không công chứng/chứng thực)
Pháp luật Việt Nam không bắt buộc phải công chứng di chúc (trừ một số loại tài sản đặc biệt). Người dân có thể:
- Viết tay hoặc đánh máy di chúc
- Tự ký tên hoặc điểm chỉ
- Có thể lập trước người làm chứng nếu không thể tự viết
Lưu ý: Di chúc này vẫn hợp pháp nếu đảm bảo:
- Người lập có đầy đủ năng lực, minh mẫn
- Nội dung rõ ràng, hợp pháp
- Không bị đe dọa, cưỡng ép
- Có chữ ký hoặc điểm chỉ
Rủi ro:
- Dễ bị làm giả, tranh chấp
- Khó chứng minh ý chí nếu bị khiếu kiện
Khuyến nghị: Nếu tự lập di chúc, nên:
- Ghi ngày tháng rõ ràng
- Có người làm chứng (nếu cần)
- Lưu giữ ở nơi an toàn, có người thân biết
Tại bệnh viện, nhà riêng – thông qua công chứng viên đến tận nơi
Với người bệnh nặng, sức khỏe yếu, hoặc không thể di chuyển, có thể yêu cầu công chứng ngoài trụ sở (Điều 44 Luật Công chứng 2014). Công chứng viên có thể:
- Đến bệnh viện, nhà riêng
- Kiểm tra tình trạng người lập
- Ghi âm, lập biên bản nếu cần
Lưu ý: Cần đăng ký lịch hẹn trước và cung cấp đầy đủ hồ sơ.
Lập di chúc ở đâu để tránh tranh chấp?
Để tránh rủi ro pháp lý, đặc biệt với các tài sản lớn như nhà đất, cổ phần, tài khoản ngân hàng, nên chọn:
Văn phòng công chứng
Phòng công chứng nhà nước
UBND cấp xã nếu ở nông thôn
Các tổ chức này giúp:
- Xác định người lập có minh mẫn, không bị ép buộc
- Kiểm tra nội dung có vi phạm pháp luật không
- Ghi nhận đầy đủ, lưu trữ hồ sơ
Hồ sơ cần chuẩn bị khi đi lập di chúc
Tùy nơi thực hiện, hồ sơ có thể gồm:
Đối với người lập di chúc:
- CMND/CCCD hoặc Hộ chiếu bản chính
- Sổ hộ khẩu hoặc giấy xác nhận cư trú
- Giấy tờ chứng minh tình trạng hôn nhân (nếu có)
Đối với tài sản thừa kế:
- Giấy tờ nhà đất, sổ đỏ
- Giấy chứng nhận sở hữu xe, cổ phần
- Sao kê tài khoản, hợp đồng bảo hiểm
Nếu có người làm chứng:
- CMND/CCCD người làm chứng
- Cam kết không có quyền lợi trong di chúc

Thủ tục lập di chúc tại công chứng
Bước 1: Người lập chuẩn bị hồ sơ
Bước 2: Công chứng viên tiếp nhận, kiểm tra
Bước 3: Công chứng viên soạn thảo hoặc chứng nhận di chúc
Bước 4: Người lập di chúc đọc lại và ký/điểm chỉ
Bước 5: Nhận bản chính di chúc hoặc gửi giữ tại văn phòng
Những lưu ý quan trọng khi lập di chúc
- Ghi rõ thông tin người lập, người thừa kế, tài sản
- Nêu rõ thời điểm có hiệu lực (thường là sau khi qua đời)
- Tránh viết mơ hồ, không chia rõ phần
- Kiểm tra tính hợp pháp của tài sản (không lập di chúc tài sản đang tranh chấp)
Luật Minh Lang là một trong những Văn phòng luật sư chuyên về ly hôn hàng đầu tại Việt Nam. Với đội ngũ Luật sư giỏi, uy tín và chuyên nghiệp. Luật Minh Lang tự tin có thể giải đáp tất cả các câu hỏi liên quan đến lĩnh vực này. Chúng tôi có thể hỗ trợ bạn giải quyết thủ tục một cách nhanh chóng, đảm bảo quyền lợi tốt nhất ở tất cả các tỉnh thành của Việt Nam.
- Email: Luatminhlang@gmail.com
- Điện thoại: 0943.640.789 (Zalo)
- Fanpage: https://www.facebook.com/luatminhlang
- Website: https://www.luatminhlang.vn/