Thuế xuất nhập khẩu là gì? Cách tính, đối tượng và quy định mới nhất 2025

Thuế xuất nhập khẩu là một trong những loại thuế quan trọng trong hoạt động thương mại quốc tế. Việc hiểu rõ quy định về thuế này Luật Minh Lang giúp doanh nghiệp chủ động về chi phí, tuân thủ đúng pháp luật và hạn chế rủi ro khi thực hiện hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa.

Thuế xuất nhập khẩu là gì?

Thuế xuất nhập khẩu là loại thuế gián thu do Nhà nước đánh vào hàng hóa được phép xuất khẩu hoặc nhập khẩu qua biên giới Việt Nam. Mục đích nhằm:

  • Tăng nguồn thu ngân sách;
    Điều tiết thị trường trong nước;
  • Bảo hộ sản xuất trong nước;
  • Thực hiện chính sách kinh tế – xã hội.

Căn cứ pháp lý chính:

  • Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13;
  • Nghị định 134/2016/NĐ-CP và các văn bản sửa đổi, bổ sung.

 Đối tượng chịu thuế xuất nhập khẩu

Theo Điều 2 Luật 107/2016/QH13, hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế gồm:

  • Hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam ra nước ngoài;
  • Hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài vào Việt Nam.

Kể cả hàng tạm nhập – tái xuất, tạm xuất – tái nhập, chuyển khẩu, quá cảnh qua lãnh thổ Việt Nam cũng có thể chịu thuế nếu có phát sinh tiêu dùng nội địa hoặc quy định đặc biệt.

Thuế xuất nhập khẩu 2025
Thuế xuất nhập khẩu 2025

 Các loại thuế áp dụng cho hàng hóa xuất nhập khẩu

  1. Thuế xuất khẩu (Export duty) – Áp dụng cho một số mặt hàng tài nguyên, khoáng sản, lâm sản…
  2. Thuế nhập khẩu (Import duty) – Đánh vào hàng hóa nhập khẩu chính thức. Có hai hình thức:
    • Thuế nhập khẩu ưu đãi: áp dụng cho các nước có quan hệ MFN/WTO;
    • Thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt: áp dụng trong các FTA như EVFTA, CPTPP;
    • Thuế nhập khẩu thông thường: áp dụng với nước không có ưu đãi.
  3. Thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp, tự vệ – Áp dụng theo từng trường hợp cụ thể.

 Cách tính thuế xuất nhập khẩu

 Công thức tính thuế xuất nhập khẩu:

Thuế xuất/nhập khẩu = Giá tính thuế × Thuế suất

  • Giá tính thuế nhập khẩu:giá CIF tại cửa khẩu nhập đầu tiên;
  • Giá tính thuế xuất khẩu:giá FOB tại cửa khẩu xuất đầu tiên;
  • Giá tính thuế được quy đổi ra VNĐ theo tỷ giá hối đoái do ngân hàng Nhà nước công bố tại thời điểm mở tờ khai.

Ví dụ minh họa:

  • Nhập khẩu hàng máy móc từ Hàn Quốc, giá CIF là 100.000 USD;
  • Thuế suất nhập khẩu là 10%.

 Thuế nhập khẩu phải nộp = 100.000 USD × 10% = 10.000 USD.

(Chưa bao gồm VAT hoặc thuế tiêu thụ đặc biệt nếu có)

 Những mặt hàng được miễn hoặc giảm thuế

Theo quy định tại Nghị định 134/2016/NĐ-CP, các trường hợp được miễn thuế xuất nhập khẩu bao gồm:

  • Hàng hóa viện trợ không hoàn lại;
  • Hàng hóa nhập khẩu để gia công, sản xuất xuất khẩu;
  • Hàng hóa là quà biếu, quà tặng trong mức quy định;
  • Máy móc, thiết bị nhập khẩu tạo tài sản cố định của dự án ưu đãi đầu tư;
  • Hàng hóa tạm nhập – tái xuất trong thời hạn quy định.

Ngoài ra, còn có các chính sách ưu đãi thuế theo hiệp định thương mại như:

  • EVFTA, CPTPP, ATIGA, AKFTA, ACFTA…

Thủ tục kê khai và nộp thuế xuất nhập khẩu

  1. Mở tờ khai hải quan tại hệ thống VNACCS hoặc trực tiếp tại cơ quan hải quan;
  2. Kê khai mã HS chính xác để xác định thuế suất đúng;
  3. Tính và nộp thuế đúng hạn (trước khi thông quan, trừ trường hợp được ân hạn thuế);
  4. Lưu trữ chứng từ hợp lệ để tránh bị truy thu, xử phạt.

Một số sai lầm doanh nghiệp thường gặp

  • Kê khai sai mã HS → dẫn đến sai thuế suất;
  • Không áp dụng đúng biểu thuế ưu đãi đặc biệt (do thiếu C/O mẫu phù hợp);
  • Chậm nộp thuế hoặc không kê khai đúng giá tính thuế;
  • Nhập hàng dưới hình thức gia công/xuất khẩu nhưng lại tiêu dùng nội địa mà không khai báo.

 Hệ quả: Bị truy thu, phạt chậm nộp, xử phạt hành chính theo Luật Quản lý thuế.

 Cập nhật chính sách thuế xuất nhập khẩu mới nhất

Một số nội dung cần theo dõi thường xuyên:

  • Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt theo từng hiệp định (CPTPP, EVFTA…);
  • Danh mục hàng hóa chịu thuế suất cao do kiểm soát tiêu dùng hoặc bảo vệ sản xuất nội địa;
  • Quy định mới về chứng từ xuất xứ (C/O) theo các FTA.

 Doanh nghiệp nên thường xuyên cập nhật qua website của Tổng cục Hải quan hoặc nhờ đơn vị tư vấn chuyên nghiệp.

 Kết luận

Thuế xuất nhập khẩu là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí kinh doanh, giá thành sản phẩm và khả năng cạnh tranh quốc tế của doanh nghiệp. Hiểu và áp dụng đúng quy định về thuế không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật mà còn là cách để tối ưu hóa hiệu quả thương mại quốc tế.

Hy vọng rằng những thông tin bài viết trên sẽ hữu ích cho bạn. Liên hệ Luật sư làm việc tại Văn phòng, chi nhánh ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Khánh Hòa, Hà Tĩnh, Nhật Bản,… theo các phương thức sau:

Luật Minh Lang là một trong những Văn phòng luật sư chuyên về ly hôn hàng đầu tại Việt Nam. Với đội ngũ Luật sư giỏi, uy tín và chuyên nghiệp. Luật Minh Lang tự tin có thể giải đáp tất cả các câu hỏi liên quan đến lĩnh vực này. Chúng tôi có thể hỗ trợ bạn giải quyết thủ tục một cách nhanh chóng, đảm bảo quyền lợi tốt nhất ở tất cả các tỉnh thành của Việt Nam

 

Lên đầu trang